بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر ساختار سرمایه

مقاله ی حاضر به بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر ساختار سرمایه ی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. در این راستا، تأثیر شاخص های q توبین و تمرکز (هرفیندال-هیرشمن و نسبت تمرکز 4 بنگاه)، بر نسبت بدهی شرکت ها بررسی شده است. نمونه ی آماری پژوهش، شامل 86 شرکت در دوره ی زمانی 1381 تا 1388است. روش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه های مطرح شده در این پژوهش، روش «داده های پانلی» است. یافته های پژوهش نشان می دهد که رقابت در بازار محصول و ساختار سرمایه صنایع مختلف متفاوت از هم است. افزون بر این، در حالت استفاده از شاخص q توبین و هرفیندال-هیرشمن به عنوان شاخص اندازه گیری رقابت در بازار محصول، رابطه ی مثبت و معناداری بین رقابت در بازار محصول و ساختار سرمایه ی شرکت ها وجود دارد که مؤید نظریه ی شکار است. اما در حالت استفاده از شاخص نسبت تمرکز 4 بنگاه، شواهدی دال بر وجود رابطه ی معنادار بین رقابت در بازار محصول و ساختار سرمایه یافت نشد. از دیگر نتایج این پژوهش، تأیید وجود رابطه ی غیرخطی و از نوع درجه ی سه، بین شاخص q توبین و ساختار سرمایه است. همچنین، با بررسی حالت پویای رابطه بین رقابت در بازار محصول و ساختار سرمایه، دریافتیم که در صنایع مورد بررسی در این پژوهش، ساختار سرمایه هدف وجود دارد و سرعت تعدیل ساختار سرمایه این صنایع 45% است.